Hieronder leest u de meest gestelde vragen over de afvalstroom filterkoek van Tata Steel. Deze reststroom die vrijkomt bij de productie van staal, is vervuild met een uiterst klein percentage polonium en wordt op een gecontroleerde en veilige wijze gestort op onze stortlocaties.
Bij Afvalzorg wordt de afvalstroom filterkoek van het bedrijf Tata Steel permanent gestort. Het gaat hier om zogenaamd zeer laag radioactief afval (Zela). De zeer lage straling in deze stroom is afkomstig van de erts die deze straling van nature bezit. De stroom van Tata is verontreinigd met een zeer kleine hoeveelheid polonium; circa 1 tot 2 delen ppm (parts per million).
Alle locaties in Nederland die een vergunning hebben om gevaarlijk afval te verwerken, zijn aangewezen om Zela te mogen verwerken. Zo ook de locaties Wieringermeer en Zeeasterweg van Afvalzorg. Tata heeft haar afvalstroom filterkoek vooraf laten toetsen door Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming. NRG Petten heeft de stroom op verzoek van Afvalzorg getoetst en goedgekeurd.
De filterkoek van Tata wordt sinds september 2020 gestort op Wieringermeer omdat Nauerna aan het eind van haar capaciteit zit. Hiervoor is de locatie eind 2019 officieel aangewezen door de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Straling (ANVS). Jaarlijks gaat het om 20.000 – 25.000 ton. In totaal is er op dit moment 21.000 ton filterkoek van Tata gestort op Wieringermeer.
Zeeasterweg mag al sinds 2005 gevaarlijk afval en zeer laag radioactief afval (Zela) verwerken. Volgens de Regeling Aanwijzing Inrichtingen voor storten van gevaarlijke afvalstoffen is Zeeasterweg aangewezen voor het storten van Zela. Tot nu toe is er sinds 2013 in totaal circa 5.000 ton Zela afval op Zeeasterweg gestort. Er is géén filterkoek van Tata Steel op Zeeasterweg gestort.
Op locatie Nauerna wordt deze stroom sinds mei 2020 niet meer gestort. Op deze locatie is in totaal 56.000 ton filterkoek van Tata gestort. Dit afval blijft permanent op de locatie liggen die is voorzien van alle wettelijk vereiste milieubeschermende voorzieningen.
De aanlevervoorwaarden van filterkoek van Tata Steel zijn te vergelijken met die van asbesthoudende grond. Om het contactrisico uit te sluiten wordt het materiaal vochtig in vrachtwagens bij ons aangeleverd, waarmee eventuele verstuiving wordt vermeden. Vervolgens wordt het materiaal verwerkt en afgedekt met grondachtig materiaal. Dit grondachtige materiaal houdt de straling direct tegen tot het achtergrondniveau dat van nature in Nederland heerst.
Het afvalwater (percolaat) is regenwater dat is verontreinigd met afvalstoffen uit stortafval. De praktijk heeft uitgewezen dat polonium nauwelijks uitloogt en dus niet tot nauwelijks in het afvalwater terecht komt. Bovendien zijn de concentraties polonium in de filterkoek uitermate laag. Het percolaat wordt gezuiverd in de biologische waterzuiveringsinstallaties op onze locaties Nauerna en Middenmeer. De mens kan alleen blootgesteld worden aan polonium via de lucht (inademing) of via drinken. Verspreiding via de lucht wordt voorkomen doordat het materiaal vochtig wordt aangeleverd en na storten wordt afgedekt. Blootstelling via drinken is onmogelijk. Hierdoor is er geen sprake van risico voor omwonenden en omgeving.
Polonium is een stof die van nature voorkomt in onze leefomgeving. De concentraties van de radioactieve stoffen zijn dermate laag dat de straling ver onder het niveau zit van wat men bijvoorbeeld op een wintersport vakantie, röntgenfoto of vliegreis kan ontvangen.
De Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Straling (ANVS) meldt: Het Tata Steel-afval op de stortplaats in Middenmeer dat met het radioactieve polonium 210 is vervuild, is niet gevaarlijk. Polonium is een stof die van nature voorkomt in onze leefomgeving. De reststof die vrijkomt bij de productie van staal bevat polonium in zeer lage concentraties en wordt afgevoerd als afval. Het risico van dit type afval is laag omdat de concentratie polonium in het afval laag is. Daarom mag het ook worden gestort op een afvaldeponie, zoals de Wieringermeer. ANVS houdt toezicht op Tata Steel. Dat wordt gedaan via systeemtoezicht en gerichte inspecties. Bij het systeemtoezicht wordt gekeken of het bedrijf in voldoende mate controle heeft over de veilige bedrijfsvoering. En met gerichte inspecties wordt gekeken of het bedrijf de voorschriften van de verleende vergunning in voldoende mate naleeft. Tata Steel heeft in het geval van polonium een specifieke vrijgave om dit afval te storten: toestemming van de ANVS om het afval af te voeren zolang het niet boven de norm uitkomt waarvan (voor heel Europa) wettelijk is vastgelegd wat veilig is voor mens en milieu.