Afvalzorg heeft Park Nauerna op verzoek van de gemeente Zaanstad voor onbepaalde tijd gesloten. Dit op basis van twijfels bij de gemeente over de veiligheid. Afvalzorg vindt de maatregel buiten proportie en onvoldoende onderbouwd. Wij zijn van mening dat recreëren op het park met de juiste beheersmaatregelen absoluut veilig is. Deze mening wordt ook onderbouwd door diverse externe onderzoeken. De kans dat bezoekers in aanraking komen met percolaat (regenwater dat in contact is geweest met afval) is nihil. De deklaag is gekwalificeerd volgens besluit Bodemkwaliteit. Op de vlakke delen is schone grond aangebracht (klasse Wonen). Op de schuine delen hergebruikgrond die geschikt is voor extensief recreëren. Ons inspectie- en onderhoudsplan is erop gericht het park met grote regelmaat te monitoren en in geval van incidenten direct maatregelen te nemen.
Na onderzoek door een onafhankelijk extern adviesbureau, dat in 2014 aantoonde dat recreëren op Park Nauerna veilig is, is het Park in 2015 geopend voor publiek. In 2018 concludeerde ook aanvullend onderzoek dat veilig gerecreëerd kan worden zonder bovenafdichting op het park. Een second opinion onderzoek in opdracht van de gemeente stelt echter dat niet uitgesloten kan worden dat percolaat (regenwater dat in contact is geweest met afval) een risico vormt. Vervolgens heeft de gemeente besloten de GGD om advies te vragen. Na dat advies bestond bij de gemeente nog steeds twijfel over de veiligheid. Daarom heeft de gemeente Afvalzorg gevraagd Park Nauerna voor onbepaalde tijd de sluiten. Afvalzorg heeft hier, omwille van de goede verstandhouding, gehoor aan gegeven.
Door consultancy bureau Arcadis is een monitoringsprogramma opgesteld om de veiligheid en de voorzieningen van stortlocatie Nauerna te controleren. Hierin zijn ook alle beheersaspecten én de normen waaraan Park Nauerna moet voldoen opgenomen. Dit programma is goedgekeurd door de provincie Noord-Holland (via de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD)). Afvalzorg laat jaarlijks door een extern onafhankelijk bureau een rapport opstellen, waarin de monitoringsresultaten staan beschreven. Dit wordt ter goedkeuring aangeboden aan de OD. Daarnaast worden alle beheersvoorzieningen iedere twee jaar gekeurd. Ook de rapportage hierover wordt door een extern onafhankelijk bureau opgesteld en beoordeeld door de OD.
Sinds de opening van het park, in mei 2015, is eind februari 2019 voor het eerst percolaat (water dat in contact is geweest met afval) geconstateerd in het park. Het gaat om een natte plek van beperkte omvang op de steile westelijke helling in het park. Er zijn ter plekke monsters genomen die zijn onderzocht door een laboratorium. Hieruit bleek dat het water verontreinigd is. Afvalzorg heeft direct maatregelen genomen en een extern bureau opdracht gegeven voor aanvullend bodemonderzoek. Om te voorkomen dat mensen of dieren in contact kunnen komen met het percolaat, is de plek afgezet met een gaashek en lint. Het betreft een moeilijk begaanbaar gebied van het park met struiken en een uitgemaaid struinpad.
Er is de afgelopen jaren meerdere keren sprake geweest van natte plekken in het park. Na onderzoek bleek dit steeds om plassen regenwater te gaan die uitsluitend met de deklaag in aanraking zijn geweest. Dit water voldoet aan de grondwaternormen en levert geen risico’s op. Er zijn in 2018 wel maatregelen genomen om regenwater beter af te voeren. Sinds de opening van het park is één keer verontreiniging in het water geconstateerd (in 2019) die boven de norm uitkomt. De andere keren werd de grondwaternorm niet overschreden.
De samenstelling en de dikte van de deklaag zijn bekend. Alle grond in de deklaag is gekwalificeerd volgens het besluit Bodemkwaliteit en betreft geen sterk verontreinigde grond. Op de platte vlakken in het park ligt grond klasse Wonen, op de overige plekken klasse Industrie. De risico’s bij gebruik van extensieve recreatie zijn onderzocht door een onafhankelijk deskundig bureau. Hieruit is gebleken dat met de aanwezige deklaag veilig gerecreëerd kan worden.
Nee, er zijn in Nederland circa 4.000 oude stortplaatsen zonder bovenafdichting die openbaar toegankelijk zijn. Een deel van deze locaties is ingericht als recreatiegebied. Bijvoorbeeld recreatiegebied Spaarnwoude en De Cay- en Aagtenbelt. Dit zijn stortplaatsen die operationeel waren tot 1996. Locaties die daarna nog open waren, moeten in principe worden afgedicht, tenzij ze in aanmerking komen voor verduurzaming. Verduurzaming is iets wat zowel de overheden (Rijk en provincies) als de exploitanten graag willen. De mogelijkheden om te verduurzamen worden op dit moment in landelijke pilots onderzocht.
Na jaren van zorgvuldige voorbereiding hebben rijksoverheid, provincies en afvalbranche op 6 oktober 2015 de Green Deal Duurzaam Stortbeheer getekend. Sinds 2017 loopt er een landelijk onderzoek naar het verduurzamen van stortlocaties. Het tienjarig onderzoek vindt plaats op drie Nederlandse stortlocaties van respectievelijk Attero (stortplaats Bergen op Zoom) en van Afvalzorg (stortlocaties in Almere en Middenmeer). Onderzocht wordt of het mogelijk is om verontreinigingen binnen een stortplaats onschadelijk te maken. Een stortplaats vereist dan geen bijzondere aandacht meer, een bovenafdichting is niet nodig en de zorg wordt niet meer doorgegeven aan toekomstige generaties. De onderzoeksresultaten kunnen ook interessant zijn vanuit internationaal perspectief. Op basis van een aantal strenge eisen hebben 12 locaties in Nederland (waaronder locatie Nauerna) in afwachting van de resultaten van het onderzoek, uitstel gekregen om een bovenafdichting aan te brengen.
Geld is voor ons geen relevant argument. De financiële voorzieningen voor het kunnen aanbrengen van een afdichting met folie zijn al gevormd. Het gaat ons om het verduurzamen van de stortlocatie, zodat we onze kinderen niet opzadelen met het controleren en beheren van afval dat wij geproduceerd hebben.
Duurzaam Stortbeheer maakt gebruik van natuurlijk afbraakprocessen. Door geforceerd water en lucht in de stortplaats te brengen, versnelt de afbraak. Eerder wetenschappelijk onderzoek toont aan dat verontreinigingen deels afgebroken en vastgelegd worden in vaste bestanddelen van het afval. De kwaliteit van het achterblijvende materiaal moet voldoen aan vooraf vastgestelde milieuhygiënische eisen. Tijdens de pilot worden de emissies naar lucht, bodem en (grond)water intensief gecontroleerd. De resultaten worden getoetst aan vooraf vastgestelde emissietoetswaarden die zijn ontwikkeld door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN).
Op onze locatie Nauerna worden jaarlijks ruim 2.500 metingen verricht om de grondwaterkwaliteit en waterstand te controleren. Vanaf 2013 heeft de OD een zeer klein aantal afwijkingen geconstateerd in onze voortgangsrapportages. Deels gaat het hierbij om onwenselijke, maar kleine (procedurele) fouten bij de metingen. Een ander deel betreft het niet herbemonsteren van meetpunten die zijn vervallen in het in 2017 geactualiseerde monitoringsplan. De bijbehorende waarschuwingsbrieven zijn tussen maart 2017 en juli 2018 verstuurd naar Afvalzorg. Wij willen vanzelfsprekend de werkzaamheden die voortvloeien uit het monitoringsplan zo goed en zo volledig mogelijk uitvoeren. Na ontvangst van de waarschuwingsbrieven heeft Afvalzorg daarom extra maatregelen genomen. Er is een extra adviseur ingezet zodat de kans op fouten bij de uitvoering van het monitoringsplan wordt geminimaliseerd. Bovendien is een nieuw softwaresysteem geïmplementeerd om de planning en beheersing van de locatie verder te optimaliseren. Ondanks dat wij altijd streven naar foutloos werken, is er gezien het zeer kleine aantal afwijkingen en de aard van de afwijkingen ten opzichte van de in totaal jaarlijks 2.500 metingen naar onze mening geen sprake van risico voor milieu of omgeving.