Deze maand is in Waste Management een artikel gepubliceerd over het wetenschappelijk onderzoek dat wordt uitgevoerd in het kader van de pilot introductie Duurzaam Stortbeheer (iDS). Dit onderzoek richt zich op het verkrijgen van meer inzicht in de stikstofkringloop binnen stortplaatsen. De stortplaatsexploitanten Afvalzorg en Attero onderzoeken samen met de TU Delft, Universiteit Wageningen en andere betrokken wetenschappers de stikstofbalans en het stikstofemissiepotentieel van het afvalpakket.
Sinds de start van het landelijke iDS programma in 2017 wordt onderzocht of verontreinigingen binnen stortplaatsen kunnen worden afgebroken en onschadelijk gemaakt en daarmee emissies op lange termijn worden gereduceerd. Hiermee kan kostbare, eeuwigdurende nazorg worden voorkomen of beperkt. Dit levert een aanzienlijke kostenbesparing op en wordt het probleem niet doorgegeven aan toekomstige generaties. Uit de tussenevaluatie in 2022 bleek dat de gewenste processen in gang zijn gezet: een belangrijke reden om door te gaan met de pilots. Wel is meer tijd en data nodig voor een beter onderbouwde eindconclusie. Daarom hebben de samenwerkende organisaties besloten om de oorspronkelijke looptijd van 10 jaar met vier jaar te verlengen.
Wetenschappelijk onderzoek stikstofkringloop
Eén van de belangrijkste stoffen die de kwaliteit van het percolaat bepalen is ammonium (NH4+), omdat dit aanzienlijke milieurisico’s kan veroorzaken. Een grote uitdaging voor het iDS-onderzoek is meer inzicht krijgen in de stikstofkringloop in de stortplaats, zodat de resterende hoeveelheid ammonium dat uit het afval vrijkomt kan worden bepaald. Samen met de TU Delft, Universiteit Wageningen en andere wetenschappers die zijn aangesloten bij het iDS programma, wordt met state-of-the-art technieken de stikstofkringloop in detail bestudeerd. Een specifiek deel van de onderzoeken richt zich op de stikstofemissie via de gasfase. Hierbij wordt argon als inert gas als referentie-stof (“tracer gas”) geanalyseerd. Op basis van de stikstof/argon-verhouding kan namelijk worden bepaald of er sprake is van stikstofproductie (vrijkomen van extra stikstofgas) of stikstoffixatie (vastleggen van stikstof) in het afval. Ook kan de mate van productie of fixatie worden gekwantificeerd. Deze innovatieve techniek, ontwikkeld in het kader van iDS, biedt zowel inzicht in de stikstofbalans als het stikstofemissiepotentieel van het afvalpakket.
Publicatie eerste resultaten
De eerste onderzoeksresultaten laten zien dat door beluchting van de stortplaats een overschot aan stikstofgas vrijkomt. Dit wordt veroorzaakt door stikstof-producerende microbiologische processen (door zogenaamde anammox en denitrificerende bacteriën) die parallel plaatsvinden naast stikstoffixatie. Verwacht wordt dat hierdoor de ammoniumconcentraties in de loop van de tijd zullen afnemen. Dit is essentieel om de vereiste concentratieniveaus te bereiken, waardoor eeuwigdurende nazorg niet meer nodig is of kan worden beperkt. Aan de andere kant laat het onderzoek zien dat recirculatie van percolaat leidt tot minder stikstofgas. Dit duidt op vastlegging van stikstof vanuit de lucht (stikstoffixatie) wat mogelijk de stabilisatie van de stortplaats en daarmee het voldoen aan de milieueisen vertraagt. Lees hier over het onderzoek, dat in 2025 wordt voortgezet, in Waste Management.